Mieke Baltus: ‘Het was niet een jaar van alleen maar ellende’

Geschreven door Kees Bakker.

Mieke Baltus is op 5 februari weer begonnen als burgemeester van Lelystad. Nadat zij in juni 2021 was begonnen als opvolger van Ina Adema, moest zij in januari 2023 het werk neerleggen omdat er bij haar kanker was geconstateerd. Na een jaar van behandelingen en weer op krachten komen, is zij nu weer aan het werk. In een interview met Radio Lelystad blikt zij terug op de afgelopen periode en kijkt ze vooruit.

Soepele start

Het weer aan de slag gaan als burgemeester voelde voor haar niet als opnieuw beginnen. “Dat zou je wel verwachten, maar het gekke is dat toen ik weer begon dat zo soepel en zo gemakkelijk ging, dat het bijna is alsof ik niet weg ben geweest. Dat heeft er ook mee te maken dat de dingen gewoon ontzettend goed zijn gegaan op het moment dat ik er niet was. Mijn vervanger, waarnemend burgemeester Ineke Bakker, heeft het op zo’n manier gedaan dat ik er ook weer heel gemakkelijk mee aan de slag kon.”

Ook qua wat er speelde in de stad en de zaken die nu politiek voorliggen, was de overgang soepel. “Ik ben natuurlijk gewoon inwoner van onze stad en heb ook als meer dan geïnteresseerde inwoner alles meegemaakt en meegelezen. Dus ook qua inhoud en qua dossiers was ik al redelijk op de hoogte.” Ook de terugkeer op het Stadhuis voelde als een warm bad. “De mensen waar ik mee werk, of het nou de mensen zijn van mijn eigen team die me ondersteunen of de wethouders of de gemeenteraad, zij hebben me zo'n warm welkom geheten. En ik merkte dat ook de mensen in de stad blij waren dat ik weer als burgemeester in hun midden was.”

Darmkanker

Ze voelt weinig schroom om over haar ziekte te praten. “Ik merk dat mensen dat ook graag willen weten. En dat is ook goed, omdat het natuurlijk heel veel mensen overkomt. In mijn geval was het darmkanker. Dat was toen uiteindelijk de diagnose.” Toen die diagnose was gesteld, ging zij de achtbaan van behandelingen in. “Ik heb halverwege wel wat pech gehad met een complicatie. En dat maakte dat het langer heeft geduurd dan ik had gehoopt. Ik dacht dat alles bij elkaar een half jaar zou duren. Het is toch een jaar geweest.  Het goede nieuws is dat de laatste onderzoeken die ik heb gehad, allemaal een positieve uitslag hebben. Dus in die zin gaat het goed. Ik voel me ook goed. Maar ik ben in dat jaar wel echt ziek geweest en heb ook echt moeten werken aan mijn herstel. En ik merkte ook dat als zoiets je overkomt, dat je echt niet de enige bent. Er zijn zoveel mensen die het hebben…”

Erg ziek geweest

Maar de diagnose zelf, dat was zeker een schok. “Je schrikt heel erg.  Vervolgens krijg je vervolgonderzoeken. Toen bleek dat het gelukkig met de uitzaaiing beperkt, bij mij alleen richting de klieren en niet in andere organen. Dus dat is dan weer een geluk bij een ongeluk, zou ik willen zeggen. Maar het gevoel dat de bodem onder je weg slaat... Nee, dat had ik niet, gek genoeg. Ik dacht wel: nu al? Ik was nog geen 55, het moment waarop het bevolkingsonderzoek naar darmkanker begint. Ik vond mezelf wat jong. Maar vervolgens ga je het hele traject in. Er bleken goede behandelmethoden te zijn. En ik had ook meteen weer zo'n stip op de horizon: ik kom terug als burgemeester, en wilde dat ook heel graag!”

In het afgelopen half jaar zijn er momenten geweest dat Mieke Baltus echt heel erg ziek was. “Dan realiseer je je ook dat dit veel mensen overkomt. Ieder mens gaat daar anders mee om. Ik werd eigenlijk heel rustig en legde mijn lot in de handen als het ware van de arts en de verpleegkundige. Maar ik heb echt wel moeilijke periodes gehad.”

Goede keuzes

De behoefte om het roer volledig om te gooien heeft zij niet gehad het afgelopen jaar.  “Je gaat er wel over nadenken. Waar sta ik nu in het leven? Wat wil ik nog? Wil ik het allemaal heel anders doen? Bij mij was de conclusie dat wat ik al doe, burgemeester zijn van Lelystad, maar ook in de privésfeer, en de keuzes die ik heb gemaakt in mijn leven, dat zijn de goede keuzes geweest. Ik kreeg dus een soort bevestiging dat ik  gelukkig ben met datgene wat ik nu doe en ook niets liever wil zijn dan burgemeester van Lelystad. Dit is waar ik gelukkig van word. Eigenlijk is dat een heel rijk inzicht wat ik heb gekregen, en dat dankzij zo’n rampzalig iets.”

Wat hielp, waren alle lieve berichten die zij van mensen kreeg. “Als je dan ziet hoeveel mooie, lieve en aardige berichten ik allemaal heb gekregen tijdens mijn ziekteperiode. Van alle mensen om me heen waar ik mee werk, maar ook van mensen uit de stad. Ja, dat voelt goed hoor.  Dat komt er ook maar mooi bij. Dus het is niet alleen maar een jaar van ellende, maar ook echt een jaar van heel veel mooie dingen, ik kan het niet anders zeggen.”

(Niet) opgesloten

Baltus heeft zich tijdens haar ziekte niet opgesloten. “Nee, ik woon hier ook, dus ik ben ook wel naar de markt geweest, voor mijn boodschappen. Op de momenten dat ik me daar goed genoeg voor voelde.” Nee, daarbij heeft ze geen drempels ervaren. “Het scheelt natuurlijk dat ik van nature al makkelijk benaderbaar ben. Veel mensen hebben mijn telefoonnummer en belden even, of gooiden wat in de bus. Ja, iedereen gaat anders met zo’n ziekte om. Sommige mensen hebben heel veel behoefte aan lekker veel toeloop en mensen die kopjes koffie bij je komen drinken. Ik had dat niet en wilde op momenten ook wel even rustig op mezelf zijn. Ik had op enig moment ook niet heel veel behoefte aan toeloop. Maar dat werd ook gerespecteerd.”

Nieuws bijgehouden

Ondertussen hield zij het nieuws dus wel bij. “In beperkte mate en met enige afstand. De kunst is dan wel je nergens mee te bemoeien, maar dat ging ook prima, wederom mede dankzij Ineke Bakker.” Volgde ze de sociale media ook? “Niet de hele tijd. Want ik moet zeggen, als je ziek bent, dan wil je niet nog zieker worden van de soms lelijke stukjes die je leest.  Maar ik heb het wel in de breedte bijgehouden. In het eerste half jaar in mindere mate, dan ben je gewoon ziek, maar richting mijn herstel ging ik alles bijlezen en dan ga je ook weer kijken. En dan hoort social media ook bij. Ja, het blijft een apart fenomeen. Maar er staan ook hele blije stukken op. De kunst is niet alleen de lelijke stukken te lezen.”

In de anderhalf jaar dat zij burgemeester was voor de ziekte, is zij veel van de stad gaan houden. “Maar ik heb gevoeld dat de stad ook heel veel van mij is gaan houden. En dat me ook heel erg gegund werd de tijd te nemen om de herstellen. Ik heb me hoogstens wel eens afgevraagd of de stad nog wel op mij zat te wachten. Dat mensen dachten: het gaat allemaal zo goed, misschien wel beter dat ze er niet meer is. Maar dat gevoel verdween gelukkig weer snel.”

Rust in de agenda

In november besloot ze om in februari weer aan de slag te gaan. “Dat dat gaf mij ook extra ruimte om weer wat te kunnen herstellen. Ja, kijk, burgemeester is toch net iets anders dan een andere baan. In sommige banen kun je rustig opbouwen: eerst weer een paar uurtjes aan het werk, daarna wat meer uren, op die manier. Maar burgemeester ben je of je bent het niet. Dus dat is ook meteen full swing, 24 uur per dag, zeven dagen per week.”

Er is geprobeerd iets meer rust in haar agenda aan te brengen. “Om bijvoorbeeld op woensdagochtend even geen afspraken te hebben. Dat lukt aardig, maar eigenlijk lukt het ook helemaal niet. Want zo werkt het leven van een burgemeester gewoon niet. Het loopt altijd door, ook in de weekenden en de avonden. Dan is het de kunst om af en toe even de knop om te zetten, dat was een heel erg stellig voornemen van mij. En ik moet je heel eerlijk zeggen dat het me voor geen meter lukt.  Echt niet. Ik kan mezelf gewoon niet uitzetten.”

Werk aan de winkel

“Dus daar heb ik nog wel wat werk aan de winkel. Dat realiseer ik me. Goed slapen, voldoende slapen, soms ook eens even wat rust. Dat is  echt een voorwaarde voor een goede gezondheid.” Misschien is het ook aan je omgeving om je af en toe even af te remmen?  “Ja, die doen echt wel hun best, hoor. Dan helpt het niet dat ik nogal eigenwijs ben. Maar ik werk er aan…”

Morgen op deze site deel twee van dit interview, dat ook te luisteren is op woensdag 8 mei en vrijdag 10 mei tussen 17.00 en 18.00 uur uitgezonden wordt op Radio Lelystad.

Geplaatst op 8 mei 2024.