Skip to main content

Kunstmaan ANS herleeft met expositie in Ruimtevaartmuseum (met video)

29 maart 2022

In het Nationaal Ruimtevaart Museum in het Aviodrome is afgelopen vrijdag een nieuwe expositie geopend. Daarin staat Nederlands eerste ruimtevaartavontuur centraal. In 1974 werd de eerste digitale kunstmaan ter wereld in een baan om de aarde gebracht. De 'ANS' (Astronomische Nederlandse Satelliet) werd gratis gelanceerd door NASA om het heelal te bestuderen, met telescopen van de universiteiten van Utrecht en Groningen. De satelliet bleef langer dan gepland in de ruimte en deed spectaculaire ontdekkingen op sterrenkundig gebied. ANS was haar tijd door de vernuftige techniek zo ver vooruit, dat zelfs NASA stomverbaasd over het project was.

Nederland krijgt in de jaren zestig nauwelijks opdrachten in de Europese ruimtevaartindustrie. Het is volgens voorzitter van de stichting Nationaal Ruimtevaart Museum, Zeholy Pronk, verklaarbaar dat Nederland wilde mee doen met de internationale ruimtevaartindustrie: "Er waren hele goede astronomen in Nederland, maar het was niet zo eenvoudig om deel te nemen aan projecten in Amerika, Rusland en grote Europese landen. Daarom begon Nederland voor zichzelf."

Om ervaring op te kunnen doen in deze nieuwe tak van industrie besloten Fokker en Philips zelf een satelliet te bouwen. De opening van de expositie vrijdag trok ook veel bouwers en medewerkers van toen. Ben van Kerkwijk was én van hen en sprak over een mooie tijd:  "Het was een geweldig project. Heel erg goeie collega's. Het was ook het eerste project, dus dan is alles nieuw. En aan alles moet je dan wennen. In één woord: geweldig."

Als onderdeel van de expositie is ook een documentaire gemaakt met uniek origineel filmmateriaal en interviews met de hoogbejaarde makers van de satelliet. Sommige anekdotes in de ongeveer 55 minuten durende film zijn geanimeerd door Michiel Hoving (bekend van 'Varkentje Rund'). Filmmaker en regisseur Jasper Huizinga kwam bij een bezoek aan het museum toevallig één van de betrokken mensen van toen tegen. "En die vroeg mij of ik wist wat dat is? En toen wees hij naar iets wat hier in het ruimtevaartmuseum te zien is. Ik zei: tuurlijk, dat is de ANS. Die heb ik gebouwd, zei hij. En toen dacht ik: daar moet ik een film over maken." 

Het Nationaal Ruimtevaart Museum is gevestigd in het het luchtvaart- en themapark Aviodrome op Lelystad Airport en is geopend van dinsdag t/m zondag. 

{jcomments on}