Tankers lozen regelmatig gif in Markermeer en IJsselmeer

Het Oostvaardersdiep niet ver van Lelystad blijkt een plek waar gedoogd wordt dat binnenvaarttankers er giftige gassen lozen. Er worden grote hoeveelheden kankerverwekkende stoffen geloosd door binnenvaarttankers die over het Marker- en het IJsselmeer varen. Dit gebeurt tussen de 100 en 400 keer per jaar, blijkt uit cijfers van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Een van de vaarroutes waarop dat gebeurt, is het Oostvaardersdiep.

Bij het ontgassen van de tanks kunnen de vrijkomende stoffen in het water of op het land terechtkomen. Deze behoren meestal tot de groep 'zeer zorgwekkende stoffen'. Dit betekent dat ze bijvoorbeeld de voortplanting belemmeren, kankerverwekkend zijn of zich in de voedselketen ophopen.

Er gelden een landelijk én een Flevolands verbod voor het varend ontgassen. In afwachting van een internationaal totaalverbod wordt het nu echter gedoogd door de inspectie en het ministerie (Infrastructuur en Waterstaat). De provincie Flevoland gaat ervan uit dat er niet varend ontgast wordt. Maar op een speciale kaart van het ministerie wordt voor schippers precies aangegeven waar het ontgassen gedoogd wordt.

De inspectie zegt wel dat ze tot op heden geen enkele melding uit Flevoland heeft ontvangen dat hiertegen actie is ondernomen. De provincie zegt op haar beurt dat de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek – die toeziet op de naleving van de milieuwetgeving –  het in 2018 ingestelde Flevolandse verbod handhaaft. Maar de omgevingsdienst laat weten dat hij hiervoor geen opdracht heeft gekregen van de provincie.

Er is verder weinig andere controle op deze lozingen. Rijkswaterstaat geeft aan dat er in de afgelopen jaren geen specifiek onderzoek is gedaan naar de aanwezigheid van zeer zorgwekkende stoffen in het Marker- of IJsselmeer. Wel heeft een schipper in een alarmerende brief aan de provincie aangegeven dat er voor de Flevolandse kust ontgast wordt, en daarbij kankerverwekkende stoffen in het water terechtkomen.

De oplossing zou volgens deskundigen moeten zitten in het vermeerderen van het aantal ontgassingsinstallaties. Op dit moment is er in heel Nederland maar één. Bij zo'n installatie kunnen de gevaarlijke stoffen veilig opgevangen en verwerkt worden. Omdat, naast de reis ernaar toe, ook het ontgassen bij een installatie een urenlang proces is, geven schippers er nu in ieder geval de voorkeur aan om het varend te doen.

Voorlopig lijkt er nog geen verbetering in de situatie te komen. De Nederlandse overheid neemt een afwachtende houding aan wat het ontgassen betreft, tot er een Europees verdrag gesloten is. Dat is mogelijk allemaal in 2026 geregeld.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Omroep Flevoland.

{jcomments on}