“Aan het begin van ieder nieuw kalenderjaar vervalt de beperking van de openbaarheid van sommige archieven en archiefstukken. Dit jaar valt onze Openbaarheidsdag op 2 januari,” meldt het Flevolands Archief. En daar zit deze keer een mooi stukje Lelystadse volkshuisvestingsgeschiedenis bij. Hoe een project voor jongerenhuisvesting in een speciaal daarvoor gebouwde flat faliekant flopte en dat gebouw uiteindelijk een seniorencomplex werd: De Buizerd, langs de spoorlijn in de Tjalk.

We lopen even vooruit op het inzien van die archiefstukken (uit het secretariearchief van de gemeente, 1980-1989).

Ook in die periode is er behoefte aan betaalbare huisvesting voor jongeren. Staatssecretaris Marcel van Dam (PvdA, bij een breed publiek ook bekend van de serieuze tv-programma's De Ombudsman, De Achterkant van het Gelijk en Het Lagerhuis) heeft in 1975 de Van Dam-eenheid bedacht, later aangeduid als HAT-eenheid, voor Huisvesting van Alleenstaanden en Tweepersoonshuishoudens. Dat zijn nieuw te bouwen kleine wooneenheden, met rijkssubsidie.

Rond 1980 leidt dat ook tot discussies en plannen in Lelystad en uiteindelijk tot de bouw van een flat aan de rand van de Tjalk, met 113 van deze eenheden. De exploitant is de WBL (Woningbouwverenigng Lelystad), een van de twee corporaties die Lelystad dan rijk is. De andere is op christelijke grondslag (met de verzuiling die er toen nog was, was een christelijke woningbouwcorporatie heel gewoon): De Opdracht.

Het werd geen succes.

Inbraken en brandstichting

Publicist Tijs van den Boomen, gespecialiseerd in onder meer stedenbouw, schreef er in 2002 het volgende over: “De Opdracht wilde deze flats niet hebben, want ze vreesde dat die jongeren al ras zouden gaan hokken en dat strookte niet met haar christelijke grondslag. Juist de Tjalk-flats werden het eerste probleem van Lelystad: inbraken, geweld,verpaupering, brandstichting. De HAT-eenheden zijn nooit allemaal verhuurd geraakt, en in 1983 besloot de WBL al om verdere verhuur te staken en de bewoners uit te plaatsen. Twee jaar later was het complex leeg en nog twee jaar later was er genoeg geld om het te verbouwen tot seniorenwoningen.”

In 1989 is het zover. Lelystad heeft ouderenwooncomplex De Buizerd. De ouderen (die we dan dus nog onbekommerd bejaarden noemen) willen wel. Er ontstaat ook een en ander aan maatschappelijke activiteit en er verschijnt zelfs een bewonerskrantje.

Tangaslip

Het logo, te zien op het gebouw en op het krantje, veroorzaakt hier en daar wel wat verbazing. Niet iedereen herken er een gestileerde buizerd in. Het Parool vraagt zich af wie er op het idee is gekomen om voor een ouderenflat een tangaslip als symbool te nemen.

Overigens is het stuk van Van den Boomen sowieso een aanrader voor wie interesse heeft in de geschiedenis van de woningbouw in Lelystad.

Inmiddels zijn we tientallen jaren verder, is De Buizerd een complex met niet alleen woningen maar ook andere voorzieningen voor ouderen, zijn WBL en De Opdracht verleden tijd, is de huidige woningcorporatie Centrada de eigenaar en hebben inbraken, geweld, verpaupering en brandstichting plaatsgemaakt voor alledaagse problemen en het bijbehorende gemopper.

Twee momenten uit de jongere geschiedenis. We citeren twee keer Omroep Flevoland.

Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan het moderniseren en verduurzamen van de verwarming, maar op 30 september 2011 lezen we op de site van de omroep het volgende:

Verwarming aan en uit met tang

''De Lelystadse woningbouwcorporatie Centrada zoekt een permanente oplossing voor het verwarmingsprobleem van de bijna 100 appartementen in wooncomplex De Buizerd. Dat heeft ze in een schriftelijke verklaring laten weten. Binnenkort gaan experts aan de slag om te kijken hoe het probleem het beste kan worden aangepakt. De reactie van Centrada komt nadat ouderen bij Omroep Flevoland hun verhaal deden over hun verwarming. Die kunnen ze al jaren alleen met behulp van een tang aan en uit zetten. In het verleden hebben meer dan 80 bewoners al geklaagd bij Centrada, steeds zonder succes.”

Hoe anders is de toon op 13 mei 2014.

“Wooncomplex De Buizerd in Lelystad bestaat 25 jaar, en dat wordt woensdag gevierd met allerlei festiviteiten. De zeven bewoners van het eerste uur worden in het zonnetje gezet. Burgemeester Margreet Horselenberg komt naar de receptie en daarna is er een maaltijd en muziek. De 55-plussers zijn erg te spreken over het complex in Lelystad. Het minidorpje in de Tjalk voelt veilig en het is er lekker rustig en groen.”

Geen gemopper meer dus? Nou...  https://de-buizerd.com/