Kunstmatige intelligentie helpt de natuur te doorgronden (en zo nodig te redden)

Wetenschappers combineren in de Oostvaardersplassen nieuwe digitale techniek met traditionele waarneming om verplaatsingen van vogels vast te leggen. Daardoor kan hun gedrag veel nauwkeuriger in kaart worden gebracht. Microfoons leggen het geluid vast, wildcamera's maken beelden en kunstmatige intelligentie trekt daaruit conclusies.
Het project is onderdeel van een groter onderzoek, internationaal, van een aantal samenwerkende instituten naar biodiversiteit, de verspreiding van planten en dieren en de ontwikkelingen daarin.
Dat leidt ook tot praktisch bruikbare informatie voor overheden en natuurbeheerders. Die kennis en de bruikbaarheid ervan worden belangrijk geacht omdat er zorgen zijn over de kwaliteit en de gezondheid van de natuur en beheerders willen weten wanneer, waar en hoe ze moeten en kunnen ingrijpen.
Het internationale element zit in de microfoons. Die horen bij een project genaamd TABMON (Transnational Acoustic Biodiversity Monitoring Network), met partners in Frankrijk, Noorwegen, Spanje en Nederland. Het moet hiaten in de rapportage voor EU-richtlijnen opvullen en de doelstellingen van de EU-biodiversiteitsstrategie beoordelen. In de Oostvaardersplassen heeft TABMON aan de randen van rietvelden vier akoestische sensoren geïnstalleerd om trekvogels te monitoren die het gebied gebruiken als tussenstop.
Voedingskringloop
De camera's van het andere deel van het onderzoek volgen grauwe ganzen, brandganzen en kolganzen bij hun seizoenspatronen en hun gedragingen, zoals foerageren of rusten. De gegevens dragen bij onder meer bij aan het inzicht in nutriëntenstromen, dat is de verplaatsing van voedingsstoffen in het ecosysteem, simpelweg hoe de voedingskringloop gras, vogelpoep, meststof, gras verloopt.
Het digitaal werk is soms wat 'onwennig', maar dat je met die systemen vogels kunt herkennen is 'gaaf', aldus boswachter Douwe Brouwer, die hielp met het installeren van apparatuur.