Topman Woonzorg Flevoland: “Het zal echt anders moeten”

Woonzorg Flevoland bestaat 25 jaar. Dat biedt de gelegenheid om terug te kijken, feest te vieren, maar ook vooruit te kijken naar de zorg van morgen. Want er zal veel veranderen de komende decennia in de ouderenzorg, denkt Woonzorg Flevolandbestuurder John Bos. “De professionele zorg zal echt anders moeten.”

Twee jubilea

Bos is nu tien jaar bestuurder bij Woonzorg Flevoland. Het jubileum van de organisatie valt dus samen met zijn eigen jubileum. “Het is een mooie, bloeiende organisatie met 1.400 betrokken collega’s, die zorg bieden aan mensen die dat nodig hebben. Want wat wel eens vergeten wordt: niemand vraagt daar om, hè, om zorgvrager te worden. Het is iets wat je overkomt.”

Woonzorg Flevoland is enorm gegroeid. “We begonnen met, voor de Lelystedelingen die dat nog weten, de verzorgingshuizen De Uiterton en De Ankerplaats, nu de Hanzeborg. Inmiddels verlenen we ook huishoudelijke zorg aan mensen die dat nodig hebben, hebben we dagbesteding, een eerstelijnsverblijf, beschermd wonen en begeleiding in De Bolder, ’t Landleven, een kleinschalige woonlocatie voor mensen met dementie op de Groene Velden. We zitten in Almere met eerstelijnszorg, huishoudelijke ondersteuning en dagbesteding en we bieden individuele begeleiding aan 18-plussers. Het is dus ook niet meer alleen ouderenzorg.”

Groei is nodig

De groei in aanbod en omvang is bewust. “Ouderenzorg is de eerste tak van sport waar altijd op bezuinigd wordt. Dan heb je een bepaalde omvang nodig om stabiel te kunnen zijn. Daarnaast biedt het ons de mogelijkheid een ‘doorgaande lijn’ te bieden. Huishoudelijke hulp is vaak het eerste moment dat je toe moet geven dat je het niet meer alleen kan. Op dat moment kan onze hulp ook signaleren of er misschien meer aan de hand is. Of er bijvoorbeeld eens een ouderendokter moet komen kijken. Daarmee kan professionele zorg ook weer worden uitgesteld, als je eerst kijkt naar wat er aan ondersteuning mogelijk is.”

“Een grotere organisatie biedt ook betere emplooimogelijkheden voor collega’s. Tot slot kun je in een grotere organisatie vaak meer disciplines aan je binden, en ook meer inzetten op innovatie. Op een gegeven moment kwamen we er dan achter dat we goed verankerd zijn in Lelystad, maar dat ook dat je kwetsbaar maakt. Vandaar dat we, naar volle tevredenheid, de stap naar Almere hebben gezet.”

Grillige politiek

Er is veel veranderd in de ouderenzorg. “Ja. De ene keer klotst het geld tegen de plinten, omdat bijvoorbeeld Hugo Borst opmerkt dat het zo echt niet meer kan, maar we zijn ook altijd de eerste waarop bezuinigd wordt. De politiek is zeer grillig. De doorlooptijd van kabinetten wordt ook steeds korter. De politiek is soms ook hyperig, zodat ik me afvraag of er wel een visie achter zit. Neem bijvoorbeeld het ingezette beleid dat mensen langer thuis moeten wonen en  er dus minder verzorgingshuizen moeten komen. Ik heb gelukkig een paar keer met de minister aan tafel gezeten en haar duidelijk kunnen maken dat we in Flevoland nog lang niet zover zijn. Bovendien: langer thuis wonen vraagt weer om andere zorg. Dat moet dan wel eerst op orde zijn. En het is ook niet ‘one size fits all’. Wij komen erg veel mensen tegen die alleen wonen, geen netwerk hebben en helemaal verpieteren. Je kunt wel zorg bieden, maar wij kunnen eenzaamheid niet oplossen. En eenzaamheid vertaalt zich ook weer in een grotere zorgvraag. Ik vind ook dat er vaak wel de indruk wordt gewekt dat ouderen die een zorgvraag hebben, niets meer kunnen doen. Alsof je dan geen waarde meer hebt. Dat is niet zo.”

“Ik juich het wel toe om juist direct in de omgeving van onze verzorgingshuizen meer mensen te laten wonen, die dan ook een beroep kunnen doen op de zorg als ze dat nodig hebben. Dat geeft mensen ook een gevoel van veiligheid.”

Vergrijzing enorme uitdaging

Maar de vergrijzing is een enorme uitdaging die op Lelystad afkomt, en waar de ouderenzorg nog niet voldoende op is voorbereid. “Ik denk dat we ons nog niet realiseren om welke hausse dat gaat. Mensen zijn in cohorten van dezelfde leeftijd in Lelystad komen wonen. Die worden dus ook in dezelfde periode oud. Dat wordt echt een enorme uitdaging. Er zijn personeelstekorten, die hebben wij ook. We doen er echt alles aan om mensen te laten zien hoe mooi het werk in de ouderenzorg is, maar de tekorten blijven voelbaar en we zullen dus creatief moeten zijn. We hebben bijvoorbeeld een groep van twaalf Indonesische verpleegkundigen die hier werken, tot volle tevredenheid van iedereen.”

Lelystad zal in de toekomst ook zeker nog verpleeghuisbedden erbij moeten krijgen. “We zijn aan het kijken of we op de Groene Velden, wat een zeer gewilde locatie is, nog wat kunnen uitbreiden. We zijn in gesprek met de gemeente of we op het braakliggende terrein voor Hanzeborg nog een vorm van geclusterd wonen kunnen realiseren. Maar uiteindelijk zal er ook in Warande een verzorgingshuis bij moeten komen, daar ontkomen we niet aan.” En het is zaak op tijd te beginnen. “Bouwtrajecten vergen een lange doorlooptijd en wij hebben zelf ook geen grond waarop we kunnen bouwen. Ik ben blij met de 41 nieuwe zorgappartementen die er bij zijn gekomen bij Hanzeborg, voor dementerende ouderen, maar daar zal snel meer bij moeten komen.”

Groter beroep op netwerk

Een andere ontwikkeling die Bos ziet voor de toekomst ,is dat er meer een beroep zal worden gedaan op familie, mantelzorgers en het sociale netwerk van mensen. “We zullen scherper moeten kijken dan nu het geval is naar wat mensen nog wel zelf kunnen doen. Er zal ook meer dan nu het geval is moeten worden gekeken naar wat hun omgeving kan doen. De professionele zorg zal echt anders moeten. Dat is noodgedwongen, maar heeft ook voordelen. Je ontleent er toch een gevoel van eigenwaarde aan wat je nog wel zelf kunt doen. We zullen het als maatschappij echt met z’n allen kunnen doen, je kunt niet alles aan de professionele zorg overlaten. ”  

Tot slot heeft Bos nog een boodschap voor de politiek. “We moeten echt oppassen dat de financieel niet door de bodem zakken. Bij bezuinigingen is de ouderenzorg altijd als eerste aan de beurt, maar kijk ook eens naar bijvoorbeeld de ziekenhuizen.”

John Bos was onlangs te gast in het programma ‘Lelystad Dichtbij’. Dat interview, de basis van dit artikel, is na te luisteren via deze link.  

Geplaatst op 30 november 2023.

{jcomments on}