De combinatie van het niet openen van Lelystad voor charters met krimp van Schiphol zal leiden tot groei van luchthavens in Duitsland en België, want mensen 'zullen blijven reizen'. Maar daarmee is niet automatisch gezegd dat je daar niet voor moet kiezen, er spelen ook andere afwegingen mee. Die boodschap hadden twee gespecialiseerde economen, hoogleraar Wouter Dewulf  van de Universiteit Antwerpen en universitair hoofddocent Eric Pels van de Vrije Universtiteit Amsterdam (VU), deze week voor de Tweede Kamer. Ze presenteerden daarover vorige week een rapport. 

De zaak is actueel en de Kamer wilde meer over hun visie weten. Het besluit over Lelystad moet dit jaar vallen en het kabinet is bezig te bepalen of en zo ja hoeveel Schiphol moet krimpen om de overlast voor de omgeving aanvaardbaar te krijgen. Eerder deze week spraken Schiphol en KLM hun zorgen uit over de voorgenomen krimp, omdat die hun positie zou ondermijnen. De Tweede Kamer praat dinsdag weer met minister Barry Madlener (PVV) over de luchtvaart.

Dewulf en Pels bevestigen dat Nederland baat heeft bij Schiphol, dankzij een netwerk van 301 bestemmingen, toerisme, overstapreizigers en veel werkgelegenheid. Wordt daarin gesneden en zou KLM hierdoor omvallen, dan dreigt het scenario als in Brussel. Daar is na het omvallen van Sabena het netwerk nooit meer op het oude niveau gekomen.

Maar Schiphol speelt ook boven zijn niveau, met als keerzijde alle negatieve gevolgen voor de omgeving, het milieu en maatschappelijke kosten, aldus Dewulf. Daar komt Lelystad Airport in beeld.

Overloopluchthaven

"Er moet absoluut een besluit komen over Lelystad, anders heeft het weinig zin om de verschillende scenario's (voor Schiphol) af te wegen. Gebruiken we Lelystad nu als overloopluchthaven of niet en zet je een grens op Schiphol?" meent hij. En: "Als Lelystad niet opengaat en je beperkt de capaciteit van Schiphol tot 470.000 vliegbewegingen per jaar, dan gaan luchthavens over de grens profiteren. Dan zal men in België en Duitsland de champagne koud zetten, want passagiers zullen blijven reizen en gewoon overstappen naar een andere luchthaven."

Pels sprak wel wat relativerende woorden. Op korte termijn zullen passagiers naar andere landen uitwijken, ook omdat luchthavens daar vaak goedkoper zijn dan Schiphol. Maar als overal in Europa vliegbelastingen van kracht worden, valt dat voordeel weg.

Daarnaast, zei hij:  "Je moet van Lelystad Airport geen extra economische effecten verwachten met heel veel passagiers. Er zijn voldoende voorbeelden van luchthavens waar het niet heeft gewerkt."

Belangenafweging

Uiteindelijk is het volgens Pels een belangenafweging. "Wat heeft meer waarde voor de BV Nederland: is dat de ruimte voor woningbouw of natuur, of is dat het huidige gebruik ten behoeve van het luchtvaartnetwerk met verbindingen? Wat zijn de kosten daarvan in maatschappelijke kosten- en batenanalyses? Dat is niet eenvoudig om te bepalen."

Dit bericht kwam tot stand in samenwerkikng met Omroep Flevoland.