Medewerkster Coloriet filmt dementen op wc en in kruis, maar gaat toch vrijuit
De 20-jarige vrouw uit Lelystad bekent meteen bij de rechter. Ze heeft zeker acht hoogbejaarde dementen gefilmd in het tehuis van Coloriet in Lelystad. Ook zijn er foto’s gemaakt van bewoners die tussen 77 en 95 jaar oud zijn. Op de beelden zijn de kwetsbare ouderen te zien in bed met een knuffel, op de wc, of hun schaamstreek of billen worden gefilmd. De vrouw heeft de functie van helpende en is belast met de zorg voor deze ouderen. Tegen alle huisregels in filmt zij de bewoners en stuurt de opnamen door naar familie en vriendinnen. Daarbij schrijft ze teksten als: “Geluid aan aub, deze Truus is echt niet honderd.” “Wejow, hij is zo verward hij denkt telefoon is” en “Kk (kanker red.) Truus, kijk waar k dr vind in Kees zn kamer.”
Ondanks dat de medewerkster van Coloriet volledig bekent, wordt zij vrijgesproken door de rechter. Dat komt door fouten van het Openbaar Ministerie.
Spijtbetuigingen
De rechter wil vooral weten waarom de 'ronduit smakeloze en beledigende beelden' door de jonge vrouw zijn gemaakt. Daar komt maandag in de rechtbank van eigenlijk geen duidelijk antwoord op van de medewerkster van Coloriet. Wel volgt een onophoudelijke reeks excuses en spijtbetuigingen. De vrouw schaamt zich en is zich bewust van haar fout. Ze verklaart dat ze naïef handelde, nog jong is en dat er geen goede reden was, behalve het schetsen van een beeld van wat haar werk inhoudt. Werk dat ze dolgraag weer wil doen en dat ze erg leuk vindt. Soms vroeg ze of ze een leuke foto mocht maken of maakt ze een video waarop ze danste met bejaarden, maar voor de smakeloze foto’s is geen toestemming gevraagd. Ze wist ook dat het volgens de huisregels van Coloriet verboden was om filmpjes en foto’s te maken. Toch deed ze het wel en verstuurde het materiaal via Snapchat, waarna er ook nog varkensoortjes en -snuitjes op de beelden werden geplakt.
Zodra de rechter haar voorhoudt waar de teksten op slaan, maakt de vrouw een afwijzend gebaar. “Ik wil die teksten niet horen. Het zijn geen scheldwoorden. Het is anders bedoeld. Echt oprecht anders bedoeld, maar ik snap dat je het zo kunt zien,” verklaart ze over het gebruik van straattaal.
Vijf kilo afgevallen
De politie kwam de zaak bij toeval op het spoor. Bij een onderzoek naar een explosie worden de video’s en foto’s gevonden op een telefoon. De recherche zoekt uit waar de beelden van de kwetsbare bejaarden zijn gemaakt en door wie, en komt uit bij Coloriet en de 20-jarige Lelystadse. Ze wordt in haar woning aangehouden en zit twee dagen vast in een politiecel. Ze krijgt direct een beroepsverbod zolang het onderzoek duurt. “Ik heb het heel zwaar gehad,” vertelt ze de rechter. Het is de eerste keer in haar leven dat ze niet thuis slaapt. Ze zegt geen hap door haar keel te krijgen in de cel en vijf kilo te zijn afgevallen. Ook werd haar telefoon afgenomen en raakte ze naar eigen zeggen depressief. Haar werkgevergrijpt in en zet haar op non-actief zonder salaris. Een nieuwe baan bij het COA zit er niet in omdat geen verklaring omtrent het gedrag wordt afgegeven vanwege het lopende politieonderzoek.
Geen aangifte
“Het zal je moeder of vader zijn, opa of oma, of wellicht je partner. En een medewerker aan wie de zorg is toevertrouwd, maakt deze foto’s en verspreidt die naar vriendinnen. Ik kreeg er buikpijn van,” zo begint de officier van justitie. Het is de aanzet tot een veroordeling, maar de officier heeft een probleem. Niemand heeft aangifte gedaan. Geen enkele hoogbejaarde, geen familie, geen personeelslid, zelfs haar werkgever deed geen aangifte. Ook is er geen klacht binnengekomen bij justitie over het handelen van de Lelystadse helpende in de dementenzorg. Het Openbaar Ministerie heeft daarom die rol opgepakt zonder klacht of aangifte, om op te komen voor mensen die vanwege hun gezondheid zelf geen aangifte kunnen doen.
De officier van justitie vindt dat werkgever Coloriet opmerkelijk handelt. Het lijkt erop dat Coloriet de zaak wil bagatelliseren en vooral intern wil houden zonder te veel publiciteit. Zo schrijft de directeur van Coloriet een brief met het verzoek om de zaak snel af te handelen en het onderzoek te stoppen. In die brief staat ook dat de Lelystadse zorgaanbieder de jonge vrouw in dienst wil houden. De officier van justitie eist een taakstraf van 80 uur, waarvan 40 uur voorwaardelijk voor het tegen de wil van demente bejaarden maken van foto’s en video’s.
Dan draait de zaak 180 graden als de rechter het woord neemt. “U heeft volledig in strijd gehandeld met het protocol op uw werk, maar daar ga ik niet over. Dat is tussen u en Coloriet.” Er is geen klacht of aangifte tegen de zorgmedewerkster gedaan en de officier heeft geen enkel bewijs aangeleverd dat de kwetsbare ouderen daadwerkelijk tegen hun wil zijn gefilmd en gefotografeerd, vat de rechter de zaak samen. “Het mag niet wat u heeft gedaan, maar er is geen dwang bewezen. Vrijspraak.”
Beeld Coloriet
Directeur Mardi van Loonhoven van Coloriet meldt zich na afloop van de rechtszaak maandag bij de verzamelde pers om tekst en uitleg te geven en het geschetste beeld recht te zetten dat Coloriet dit soort zaken onder de pet wil houden. Zij verklaart dat er in dit verhaal veel nuances zitten en dat er inderdaad sprake is geweest van het overtreden van de huisregels. Daarop is de medewerkster op non-actief gezet en is er geen salaris meer uitgekeerd. Alle betrokken families zijn geïnformeerd.
Ook de directeur kreeg 'buikpijn van deze kwestie, al heeft zij de beelden zelf niet gezien. Toch benadrukt ze dat de zaak genuanceerder ligt. Op de vraag waarom zij alsnog door wil met dit personeelslid dat de huisregels heeft overtreden, antwoordt zij dat het tussen haar en het personeelslid is wat de toekomst gaat brengen. Door de vrijspraak kan de jonge Lelystadse wel een VOG krijgen en blijven werken in de ouderenzorg.