Raadsakkoord: de poppetjes zijn bekend, nu over de inhoud

Het veelbesproken raadsakkoord is sinds dinsdagavond een feit. Ruim driekwart van de gemeenteraadsleden heeft er zijn handtekening onder gezet, acht raadsleden van drie partijen doen niet mee. Maar wat staat er in het raadsakkoord en wat zijn de elf deelnemende partijen de komende vier jaar met Lelystad van plan?

Een groot deel van de koers die met de stad moet worden gevaren, ligt en lag al vast. Lelystad wil groeien, in inwonertal en bedrijvigheid, er moet ook worden geïnvesteerd in de oude wijken en de leefbaarheid, er liggen kansen voor de kust en het Stadshart; sommige plannen zijn al in werking gezet en daar verandert niets aan.

Dat gebeurt onder een financieel positief gesternte. De komende jaren worden begrotingsoverschotten in het gemeentelijke huishoudboekje voorzien: van 10 miljoen euro volgend jaar tot bijna 15 miljoen in 2025. Pas vanaf 2026 zakt dat in, met een overschot van slechts 1,5 miljoen. Let wel: dat zijn voorspellingen, die nog alle kanten op kunnen gaan. Maar vooralsnog betekent het wel dat de politiek wat te besteden heeft en dat er dus wat te kiezen valt.

Een overzicht van opmerkelijke ideeën en nieuwe plannen uit het raadsakkoord.

Voor de versterking van de infrastructuur, een groeiende stad moet ten slotte wel bereikbaar blijven, wordt onder andere ingezet op de ontwikkeling van Station Lelystad Zuid. Dat wel onder één strenge voorwaarde: Station Lelystad Centrum moet een intercitystation blijven.
Er wordt de komende twee jaar geëxperimenteerd met conciërges op basisscholen, om daarmee de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Als dat het effect is, wordt er gekeken of dit kan worden voortgezet.
Samen met de scholen wordt een ‘aanvalsplan’ gemaakt om het lerarentekort terug te dringen. In 2025 moet dat daarmee gedaald zijn tot onder het landelijk gemiddelde.
Er wordt een lobby ingezet richting Den Haag om in Lelystad hoger beroepsonderwijs of een wetenschappelijke opleiding (universiteit) te krijgen.
De uitbreiding van de stortplaats aan de Zeeasterweg buiten de huidige vergunning wordt niet toegestaan.
Lelystad maakt deel uit van de Metropoolregio Amsterdam, maar gaat ook kijken naar economische samenwerkingsverbanden met Oost- en Noord-Nederland.
Het vestigingsbeleid voor nieuwe bedrijven wordt gericht op hoogwaardige technische bedrijven, hoogwaardige logistieke bedrijven, dienstverlening in het centrum en de toeristische sector, dat laatste passend bij ‘Lelystad als de hoofdstad van de nieuwe natuur’.
Er wordt soepeler omgegaan met vergunningaanvragen voor horeca en evenementen, aanpassing van winkelpanden voor andere functies, terrasvergunningen, openingstijden en alternatieve activiteiten van agrariërs op hun grond of erf.
Inwoners met goede ideeën voor hun wijk worden meer ondersteund. Het buurtbudget en het activiteitenbudget van de ideeënmakelaar worden met 25 procent verhoogd.
Mensen met lage inkomens worden ondersteund bij het isoleren en daarmee de verduurzaming en kwaliteitsverbetering van het huis waarin ze wonen.
Lelystad gaat niet meer en niet minder statushouders huisvesten dan het Rijk van de stad verlangt.
Nog dit jaar komt er een voorstel voor een locatie voor een (grote) voorziening voor arbeidsmigranten, die er volgend jaar moet staan.
Direct daarna wordt de controle op illegale kamerverhuurpanden geïntensiveerd: er komt een breed actieplan om die tegen te gaan.
Er wordt geld beschikbaar gesteld voor jeugd en jongeren. In 2026 moet dat Lelystad de titel ‘meest kind- en jeugdvriendelijke stad van Nederland’ opleveren.
Er wordt ingezet op participatie van jongeren en kinderen bij gemeentelijke besluitvorming, onderwijs, veiligheid, openbare ruimte en voorzieningen. Bij dat laatste moet gedacht worden aan broedplaatsen, ontmoetingsplekken en de bibliotheek.
Er komt een onderzoek naar een tweede zwembad, waarbij ook wordt gedacht aan een buitenbad.
Bestaande instrumenten als ‘Mensen maken de buurt’ en de Motiemarkt worden uitgebreid en er komt een Kindermotiemarkt.
Er wordt in deze raadsperiode een hondenstrand gerealiseerd.
Er wordt extra ingezet op het tegengaan van armoede bij kinderen. Het aantal kinderen dat in Lelystad in armoede opgroeit, moet in 2026 met minimaal de helft zijn afgenomen.
Er komen meer handhavers. Daarmee moet het zogenoemde opvolgingspercentage van meldingen en klachten worden verhoogd. De prioriteit van handhaving komt te liggen bij zaken waar inwoners direct last van hebben.
Er komt geen tweede coffeeshop.

Er zijn ook afspraken gemaakt over de omgang van raadsleden met elkaar. “De onderlinge verhoudingen tussen raadsleden kenmerken zich door wederzijds respect. Het maakt niet uit van wie een voorstel komt, er wordt serieus naar gekluisterd en doorgevraagd als de bedoeling nog niet duidelijk is. Raadsleden zijn open naar elkaar en stellen de inhoud voorop. Daarbij mag het hard op de inhoud gaan, maar zacht op de relatie.”

“De wethouders zitten nadrukkelijk niet meer namens een partij in de gemeenteraad, maar zijn van de gehele raad. Ze hebben geen eigen fractie meer, maar kunnen op uitnodiging bij fractie-overleggen van elke partij aanwezig zijn. Naar buiten treden zij op als vakwethouder, niet als wethouder namens een partij.”

Met deze afspraken hoopt de gemeenteraad af te rekenen met het verleden. “Aan deze wens liggen verschillende oorzaken ten grondslag. In de eerste plaats maakte de lage opkomst bij de verkiezingen duidelijk dat de kloof tussen gemeentebestuur en inwoners groter is dan ooit. Enerzijds is dat in lijn met het landelijk beeld, maar anderzijds zullen ook lokale factoren een rol hebben gespeeld. Zo heeft het voor iedereen zichtbare gedrag op de sociale media en het grote aantal ‘overstappers’ het imago van de gemeenteraad geen goed gedaan. Een tweede reden is de grote versnippering in de raad. Er zijn steeds meer fracties nodig om tot een werkbare meerderheid te komen. In de praktijk blijkt dit moeizaam te functioneren. De nieuwe werkelijkheid dan ook is dat gelegenheidscoalities meer regel dan uitzondering zijn. Een derde reden om anders te gaan werken is de moeizame sfeer, die het gemeentebestuur in Lelystad al langere tijd kenmerkt. Daaronder lijdt de samenwerking, wat nog wordt versterkt door het verschil in rolopvatting bij de raad, het college en de ambtelijke organisatie. Dit alles heeft de veertien nieuwe fracties in de raad ertoe gebracht een nieuwe start te maken.”

Volgende week dinsdag worden de nieuwe wethouders geïnstalleerd.